Tasleḍt tasentalant n wungal Taɛekkazt n lejdud n Naima BEN AZOUZ

Loading...
Thumbnail Image

Date

2023

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Université Mouloud Mammeri

Abstract

Ungal-a tettales-d deg-s tmarut ɣef yiwet n taddert icebḥen mliḥ tufrar-d gar tudrin nniḍen s wayen tekseb ama d tiferkiwin yelhan i d-yettaken lɣella s waṭas d waman yugten, lexṣas werǧin yelli, ad naf deg-s yiwen n udrum « ǧiɣkili » iwumi i d-yufrar yisem-is s wazal yesɛa imi yuɣ aẓar seg zman aqbur, d at wulawen yeṣfan, d adrum yeṭfen deg laṣel d wansayen n lejdud-nsen. Bufrasen, d ameqran n udrum-agi, d targit-is i t-yewwin ɣer tɛekkazt n lejdud, taɛekkazt ddheb i d-yefkan aman, umbaɛd bufrasen, yekker-d wakli win yebɣan ad yessefti tawacult-is dɣa d anecten i yeḍran, syen mi i d-yesɛa aqcic amenzu « ɛebdelqader bu tmeẓẓuɣt » din i tebda twacult tettimɣur, tessimɣur ifarawen-is deg udrum iwumi ṭṭfen leḥkem, anida i ḥekmen s leɛdel d tirugza d nnif n yergazen i tt-yeṭṭfen, ssawḍen adrum-nsen yufrar-d sdat yiderman nniḍen. Acku tismin d uɣullu, am waḍu bdan sseɣlayen iferran twacult n Wakli, s tmenɣiwt n gma-s aked mmi-s, ayagi yeǧǧa-t ad iṛebbi arraw-is d lamana « Feṭṭa » « Wezna » « Lwennas » ; d warraw n mmi-s « Yidir » « Sedda » « Meẓẓyan ». Igujilen meqqrit uɣalen d ilmeẓyen, bnan tagmat-nsen ɣef lsas, fkan azal i laṣel, ma d akli mazal deg-s tikti n usefti n twacult-is, ixdem leqrar gar-asen ; Yidir yuɣ Feṭṭa, Lwennas d Sedda, Meẓẓyan d Wezna, ddren di talwit d tumert, yerna yeṭṭef ṛṛay ad yerr Yidir deg umkan-is, ad yesbed leḥkem. Am yal tikelt, aɛdaw iteddu deffir-nsen kan, yerra adrum n Ğiɣkili di lbal-is ad t-yemḥu ur ifeti ara, glan s lwennas, d ayen i yessawḍen akli ad yeggani ussu armi yewweḍ leɛfu n rebbi, ma d Yidir yerna ɣer-s uqcic d teqcict « Tamilla » d « Ṛemḍan », yis-sen ttwattun lejruḥ. Yiwen wass, di tefsut xedmen tameɣra n taddart, Tamilla d yemma-s ffɣen-t ad farṣen-t tagnit aked wat taddart armi ggan tilisa i terwiḥin nsen-t, si lxuf-nni Yidir yessaweḍ ad yessebɛed mmi-s ɣef wallen n yeɛdawen, zrin yiseggasen, yuɣal-d Ṛemḍan s axxam s twacult n sin warrac « ǧiɣkili » « lwennas » d tmeṭṭut-is « Tanina ». Yiwen wass, yenneqḍaɛ ṣṣut n waman deg taddert, kkawen-t tregwa, yeḥṣa yidir d taɛekkazt i d-yettwaksen seg umkan-is ; tenhewwal taddart yal wa yettnadi deg tuddar iqerben, almi ulac yeffeɣ-d s ṛṛay ad iceyyeɛ 20 n yelmeẓẓyen gar-asen Lḥamid d mmi-s Ṛemḍan ad zegren adran n ṭṭlam Mi wwḍen ɣer dinna, tarbeɛt n Lḥamid ugaden ɣef yiman-nsen, tusa-asen-d tekti ad sxedmen tikerkas ɣef ṛemḍan dakken ulac d acu i ufan, ulac d acu i yellan, d tifxett i t-yeǧǧan ad iruḥ s uɛewdiw-is ad inadi weḥd-s imi yefka lɛehd ur d-yettuɣal mebla taɛekkazt n ddheb, ihi yeṭṭef deg wawal-is acku tessaweḍ-it ɣer taggara n yixef-is. Yuɣal-d ugraw n Lḥamid, yid-sen yiwen wawal, ulac acu i nufa !! mi wḍen ɣer taddert wehmen mi walan tiregwa ččuren-t, ɛezlen iman-nsen ḥṣan ayen xedmen ad yettwafḍaḥ, almi ẓran tudert n ṛemḍan tewweḍ ɣer taggara. Akken yebɣu yili lekdeb ɣezzif, leqrar tidet ad tifliw, Yidir deg ubrid-is n tuɣalin yesla i ugraw n taddert taxṣimt ttemnaqacen d Lḥamid ɣef txazabiyin i xedmen yakan, nutni ferḥen, alma negren d tirni ; iles yeggugem ifadden kkawen, tiyta ur yebni fell-as sɣur wid iwumi yefka laman i d-tekka, fell-asen mi ysebbel tarwiḥt-is, inuda leṣlaḥ-nsen. Yidir yeǧǧa akersi n leḥkem, yewwi tawacult n mmi-s ɣer tudert n tlelli d lisser, ma d Lḥamid yeṭṭef amkan-is, leḥkem ibeddel ɣef tudert n n yimezdaɣ, xerben lumur, teffeɣ-iten yuk nniya, yal wa ijebbed ɣer tama, aman yetuqten zik, ass-a yuɣal d lexṣaṣ, tiferkiwin yewwet-iten-t uɣurar imi tleḥḥu ɣef ufus n uɛdaw, adrum yeṛwa lmerta d lmeḥna. Zrin iseggasen, yidir yewweḍ leɛfu n ṛebbi, « Lwennas » d « Ğiɣkili » wwin-d yid-sen dderya « Feṭṭa » d « Wakli » ; « Tamilla » d « Ṛemḍan » d arraw n Ğiɣkili, xedmen tiferkiwin-nsen. Taṣebḥit n wass, aɛdaw am yal tikelt sxerben leɛtab-nsen, ayen i yeǧǧan imawlan n udrum n Ğiɣkili ad ssufɣen arraw-nsen berra n tmurt akken ad jemɛen idrimen, ad aɣen zzeriɛa, ad ɛawden i wayen yettwarekḍen, ayagi i yessaweḍ Lwennas d Ğiɣkili ad ruḥen ɣer Lḥamid gar urgagi d reffu ad ssutren izerfan-nsen acku mi wwḍen wwten-ten-id qrib ula d tarwiḥt ssufɣen-tt deg-sen, kecmen s axxam ala idammen, Sedda mi ten-twala akken teṭṭef-itt targagit tugad fell-asen, srid truḥ ar Lḥamid tejmeɛ-d tabɣest-is, tenna-as : « ihi nekk friɣ-tt d rray-iw limer ad yuɣal ad yemmet neɣ ad yettwawwet yiwen seg-neɣ, lbaḍna n tɛekkazt ad d-tban, ad slen wid-nni akken ur neɛlim ; ur tettwakkes nnig n yiwen ubrid ! ɣas terriḍ-tt aman d lmuḥal ad ilin, ass-a newweḍ-d ɣer umḥsab ur iyi-terri tmara i uḥezzeb, yal wa akken i as-yehwa yexdem, ma d nekkni ɣer sdat ara nkemmel afus-iw yiwen ur iyi-t-iḥerres, ilaq ad teggeḍ i uḍar-ik tilisa ».

Description

54 p. ; 30 cm. (+CD-Rom)

Keywords

Ungal, Tasleḍt tasentalant, Tasekla n tmaziɣt

Citation

TAẒURI D TSEKLA