Les thèmes verbaux en Kabyle (Région d’Imessouhel)

Loading...
Thumbnail Image

Date

2023-06

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Université Mouloud Mammeri

Abstract

Tazwart Amyag d awal i yesɛan aṭas n tulmisin; fell-as i tebna tutlayt s wudem amatu. Tasmilt -agi n wawalen tettemgarad talɣa-s ilmend n tmeri d wudem.deg taqbaylit, ad d- naf imyagen i yesɛan ukkuẓ n yisental, kraḍ n yisental, akked sin n yisental .Annect-agi yessakan-d abeddel n umyag seg tmeẓra ɣer tayeḍ, tezmer ad ibeddel talɣa n umyag neɣ ad ttyeğğ akken Kan tella. Lxetyar n usentel: Nextar asentel-agi acku nebɣa ad nessesmel imyagen n taqbaylit ilmend n yisental isɛan, ama d wid yesɛan ukkuẓ n yisental, Kraḍ n yisental neɣ sin yisental.rnu ɣer waya, nebɣa ad nessesmel neɣ ad d- nerr d taggayin talɣiwin tumyigin iqubel usaley amḍan n yisental. Nessaram aṭas i wakken ad nessiweḍ ad d-nerr yakk talɣiwin tumyigin yesɛan ukkuẓ n yisental, kraḍ n yisental, sin n yisental d taggayin. Tamukrist: I wakken ad nessiwed ad nexdem, Anadi-agi, nefka-d Tamukrist-agi yabḍan yef ukuẓ n yisteqsiyen: 1- Ma yella yak imyagen yesɛan yiwen usaleɣ taken-d yiwen n wemḍan n yisental umyigen? 2- Ma yella llan yimyagen yesɛan yiwen n usaleɣ maca yemgarad wemḍan n yisentalnsen? 3- Ma yella amḍan n yisental umyigen yeqqen ɣer yisulaɣ n yimyagen? Iswi n unadi : Iswi ameqqran uɣur nessaram ad n-aweḍ deg unadi-agi, yebna ɣef useqɛed d useggem n yinadiyen yezrin i yesɛan assaɣ d usentel-agi. Iswi nneɣ yessikid yer useggem n ufraq n talɣiwin tumyigin ɣef umḍan n yisental umyigen, i wakken ad d-nessebgen lebni n yimyagen id-yeskanen sin, kraḍ neḍ ukuẓ n yisental. S tazrawi-agi,nra ad nessishel aselmad n talɣiwin n yimyagen ladɣa i wid i wumi ur telli ara tmaziɣt d tutlayt tayemmat.S tesmilin ara d-nessufeɣ, anelmad yezmer ad izer amek ara yessefti yal amyag akked talɣiwin ara yesɛu yal yiwen. TURDIWIN : 1-llan yemyagen yesɛan yiwen usalaɣ acu kan asentel- nsen yemgarad. 2-Nezmer ad d- naf imyagen yesɛan yiwen usalaɣ yak d yiwen umḍan n usentel Lxetyar n wannar : Nextar taɣiwant nYimsuḥal acku ulac anwa ixeddemen anadi yakkan fell-as .Di tɣiwant-agi neddem-d taddart n Qerruc.D taddart yellan deg agezdu n Tizi Uzzu ,di temnaḍt n leqbayel. Qerruc yezga-d deg unzul n lwilaya n Tizi Uzzu. Ayen ad as d-yezzin deg ugafa tella taddart n Bulmyez seg unẓul taɣiwant n Yilluyen umalu ma deg usemmar taddart n Uḥfir deg umalu taddart n Tizi Gefres. Di tazwara, akken nessaweḍnejmeɛ-d ammud-agi nneɣ n 1392 n yimyagen. - Neffeɣ ɣer unnar nefka isteqsiyen i imselɣuyen ama d tameṭṭut amad argaz ɣef usentel-agi n « umyag ». - Nfren-iten wid yesɛan yiwet n tergalt wid yesɛan snat tergalin yak kraḍ, ukuẓ d semmus n tergalin. - Nessefti-ten ɣer yizri akked d wurmir s ad,urmir ussid d yizri anibaw nerra-ten deg tfelwit s usefti-nsen. - Yal agraw n yimyagen nexdem-asen tasleḍt ilmend n ubeddel-nsen acku amyag yettbeddil mi ara yefti deg wudem ɣer wayeḍ deg wakkud ɣer wayeḍ.

Description

110 p. ; 30 cm. (+CD-Rom)

Keywords

Les thèmes verbaux, Le verbe, Aménagement linguistique, Imessouhel, Analyse morphologique, La langue berbère

Citation

Linguistique et Didactique