Repository logo
  • English
  • Français
  • Log In
Repository logo
  • Communities & Collections
  • All of DSpace
  • English
  • Français
  • Log In
  1. Home
  2. Browse by Author

Browsing by Author "DJEBRANI, Hanane"

Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
  • Loading...
    Thumbnail Image
    Item
    L’enseignement/apprentissage de la langue amazighe aux apprenants arabophones dans le cycle primaire
    (UNIVERSITE MOULOUD MAMMERI TIZI-OUZOU, 2020) KHETEAH, Cylia; DJEBRANI, Hanane
    Tamaziɣt d tutlayt i ttmeslayen yimezdaɣ n tefriqt n ugafa, ɣas akken tessaweḍ ɣer tizi n wass-a imi tuɣal tesɛa azal-is, maɛna tɛedda-d deg waṭas n talliyin d wuguren a ladɣa deg wayen yeɛnan tasegmisent d uselmed, teqqim deg timawit i waṭas n leqrun acku ur tt-ttarun ara, tesɛa assaɣen akked tutlayin-nniḍen tiberaniyin am taɛrabt d tefransist, imi aṭas n wawalen i d-tewwi seg-sent. Ihi, ass-a ma nekcem ɣer yiɣerbazen yellan di temdinin n tizi-wezzu ad naf inelmadennsen xelḍen : wa yettmeslay s teqbaylit, wayeḍ s taɛrabt. Tamazight d tin yezdin imdanen merra, ur teqqim ara kan deg wakal-is, teffeɣ ula ɣer tmura n berra, acku yal win i ttihemmlen ilmed-itt ɣas ulamma tewɛer-as di tazwara. Ɣef waya ad naf aṭas n yiselmaden n tmaziɣt yettiwɛir-asen uselmad-is, aladɣa anda llan wid yettmeslayen s teqbaylit akked wid yettmeslayen s taɛrabt. Amek ara iqabel taswiɛt imi ilaq fella-s ad d-yaf tarrayin ara yefrun ugur-agi, imi yal aselmad iswi-ines, di taggara n temsirt-is inelmaden akk ad gzun. Deg unadi-agi-nneɣ i nexdem ɣef wayen yeɛnan aselmed n tutlayt n tmaziɣt, deg uɣerbaz amenzu i yezdin inelmaden iqbayliyen akked yiɛerbawalen, nebɣa ad nẓer amek ara siwḍen ad d-arun, ad mmeslayen s tmaziɣt. Neɛreḍ ad d-nerr ɣef yisteqsiyen-agi : Dacu-ten wuguren i d-ttmagaren yinelmaden iɛerbawalen n uɣarbaz amenzu deg ulmad n tmaziɣt ? D acu-tent tmental i ten-yeğğan ur ttissinen ara ? Amek i ssawaḍen yiselmaden ad d-sfehmen timsirin n yal ass ? Dacu-tent tarrayin i seqdacen yiselmaden-agi deg uselmed n tutlayt n tmaziɣt ? Nefka-d kra n turdiwin am akken d tiririyin ɣef tmukrist-nneɣ, yis-sent ad d-nerr ɣef yisteqsiyen-nneɣ. Deg umahil-nneɣ nefren amseqsi d ttawil i nessexdem akken ad d-negmer inefkan n wannar :  Nexdem 20 yimseqsiyen yal yiwen deg-s azal n 33 n yisteqsiyen (iselmaden, inelmaden, tarrayin n uselmad), nefreq-iten ɣef yiselmaden n tmaziɣt n uswir amenzu, yal yiwen seg-sen amek i d-yerra fell-asen. Deg tezwara, nebḍa axeddim-agi ɣef kraḍ (3) n yiḥricen, deg uḥric amenzu nefka-d tamuɣli ɣef umezruy n uselmed n tutlayt n tmaziɣt s umata, ma deg uḥric wis sin nmeslay-d ɣef tarrayin yemxalafen i sqedcen neɣ i seqdacen yiselmaden deg uselmed n tmaziɣt, ma deg uḥric aneggaru (wis kraḍ) nga tasleḍt i wayen i d-negmer sɣur yiselmaden n uswir amenzu. Deg umahil-agi-nneɣ, newwi-d awal ɣef tarrayin n uselmad yemxalafen i sexdamen yiselmaden deg uselmad n tmaziɣt iwakken ad sfehmen timsirin-nsen i yinelmaden ama d iqbayliyen ama d iɛerbawalen . Seg yimseqsiyen i nefreq ɣef yiselmaden yemxalafen seg temnaḍt ɣer tayeḍ deg lwilaya n Tizi-Wezzu, nufa-d belli yal aselmad amek i yesselmad tutlayt n tmaziɣt, imi yal yiwen amek yessawaḍ tiktiwin-is i yinelmaden aladɣa iɛerbawalen. Seg tririyin n yiselmaden-agi nufa-d belli :  Aswir n yinelmaden iɛerbawalen di tutlayt n tmaziɣt ixus aṭas.  Amur ameqqran n yiselmaden n tmaziɣt sexdamen tutlayin-nniḍen icban taɛrabt akked tefransist iwakken ad siwḍen ad fehmen yinelmaden aladɣa iɛerbawalen.  100% yid-sen twalin akud yettunefken i tmaziɣt, drus maḍi.  100% n yiselmaden n uswir amezwaru sexdamen s waṭas deg uselmed tugniwin, amezgun, awellah, iwakken ad Ɛiwnen inelmaden ad gzun ugar.  Aseqdec n yiluɣma s tarrayt n wurar, imi deg uswir amenzu agrud mazzal-it mecṭuḥ, mazzal-it ad yurar.  Iselmaden-agi tteddun di lebɣi i yinelmaden iɛerbawalen, amek ara d-fken tiririyinnsen ɣas ma mačči s tmaziɣ, iwakken ad asen-sifsusen taɛkumt fell-asen.  Kra n yiselmaden gar wid i d-nesteqsa, nnan-d: tikwal ttagin-asen ad meslayen taɛrabt daxel n tzeqqa ideg qqaren iwakken ad ɛarḍen ad meslayen s tmaziɣt xas ma s tucḍiwin.  Iselmaden akk nnan-d belli inelmaden akk iɛerbawalen ttafen-d uguren deg tira s tmaziɣt (tinfaliyin s tira).  Yal yiwen gar yiselmaden i d-nesteqsa, d acu n tarrayt i yessexdam deg uselmed, imi inelmaden mgaraden aladɣa iɛerbawalen. Ɣer taggara, nessaweḍ ad d-nini belli tutlayt n tmaziɣt am tutlayin-nniḍen, yewwi-d ad d-naf tarrayt i as-iwulmen i uselmed-ines, aladɣa deg yismilen ideg llan yiɛerbawalen. Nessaram ad tuɣal ad tt-qqaren akk deg yiɣerbazen n Lezzayer merra. Akken daɣen ad tesɛu amkan i as-illaqen di tmetti.

Dspace Portail web UMMTO E-Learning UMMTO Messagerie UMMTO

    Centre des Systèmes et Réseaux CSRICTED 026.18.62.29 centre_reseaux@ummto.dz