Base de données toponymique kabyle suivie d’une analyse morphologique et sémantique des trois daïras (Ouaguenoun, Makouda, Tigzirt)

Loading...
Thumbnail Image

Date

2023

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Université Mouloud Mammeri

Abstract

Tamurt n Leqbayel tettwasen s waṭas n yimukan d tudrin. Ad naf yal adeg s yisem-is d unamek-is. Γef waya ay nnuda ɣef yiẓuran n yismawen-agi akked d wacu uɣur qqnen. Deg unadi-agi-nteɣ, neεreḍ ad d-nejmeε ismawen n tudrin n kraḍ n wasunen (Wagnun, Tigzirt, Makuda) i yeṭṭafaren ɣer ugezdu n Tizi-Wezzu. Negmre-d 189 n yismawen n tudrin. Di tazwara, nruḥ ɣer uxxam n tɣiwant, fkan-aɣ-d ismawen n tuddar-agi, syin akin nerza ɣer unnar n temnaḍin-nni, nestaqsa dina imezdaɣ-nsen ɣef uẓar d unamek n yismawen-nni i d-nejmeε. Ha-tt-a tmukrist i-ɣef tbedd tezrawt-nteɣ : - Wissen ma nezmer ad d-nsken ismawen akk n tidrin ay d-negmer ɣef tkerḍa taraklant? - Amek ddsen yismawen-agi ? D wacu n unamek d wassaɣ sεan yismawen-agi ? Nefka-d kra n turdiwin, ha-tent-a : - Tudrin n kraḍ n wasunen nezmer ad ten-tid-nesken akk ɣef tkerḍiwin tirakalin. - Iẓaran d yinamak n yismawen n tuddar n Leqbayel, qqnen ɣer wayen i d asen-d-yezzin am (nekwa, idurar, agama,…) Tazrawt-nteɣ, nebḍa-tt ɣef kraḍ n yixfawen : Deg yixef amezwaru, nsenked-d azadur n yisefka yerzan ismawen n yidgan (n tuddar) ay d- nejmeε deg kraḍ n wasunen n ugezdu n Tizi-Uzzu : Wagnun, Tigzirt d Makuda. Nesken-d tuget n yismawen n tuddar ɣef tkerḍiwin s yimsidgen-nsen irakalanen. Nexdem-d tikerḍiwin n yal taɣiwant n wasunen-nni i d-nefren s ttawil n useɣẓan asenselkam QGIS. Deg yixef wis sin, nesleḍ talɣiwin n yismawen n tudrin i d-nejmeε deg kraḍ n wasunen. Nebḍa ismawen-nni ɣef leḥsab n talɣiwin-nsen : llan yiḥerfiyen, llan wuddisen llan yisuddimen d yireṭṭalen. Nufa-d 121 d iḥerfiyen, 68 d uddisen. Dagi, ay d-nesken taɣessa-nsen d wamek bnan di tewsit (amalay d wunti), deg umḍan (asuf d wesget) akked waddad (ilelli d umaruz). Deg yixef wis kraḍ, nesleḍ inumak n yismawen n tudrin n kraḍ n wasunen ; neɛreḍ nsegza-d ansi ay d-kkan yismawen-nni n tudrin n tmurt n Leqbayel, ɣef wacu ay semman tudrin-nsen Leqbayel. Nga tafelwit, nefka-d uqbel iẓuran n yismawen-nni syin akin nefka-d inumak-nsen akken i aɣ-ten-id-fkan yimselɣa nerna-d inumak-nsen ɣef leḥsab n yimawalen d yidlisen nufa am : Ḥaddadou Mohand Akli, Hannoteau d Letourneux, Dallet-J-M..

Description

114 p.; 30 cm. (+CD-Rom)

Keywords

Base de données, Toponymie kabyle, Analyse morphologique, Analyse sémantique, Villages kabyles, Etude linguistique

Citation

Etude linguistique amazigh